Własny ogródek warzywny to sporo radości, lecz także ogrom ciężkiej pracy. Oprócz właściwej pielęgnacji należy postawić na ochronę roślin. Poznaj najczęstsze choroby ogórków i cebuli, by doczekać się jakościowych, smacznych plonów.
Najpowszechniejsze problemy ogrodników w uprawie ogórków i cebuli
Uprawa ogródka warzywnego przynosi wiele korzyści w postaci własnych plonów, może cieszyć oko, a także stać się ciekawym zajęciem na działce czy w przydomowym ogródku. Aby jednak przyjemne hobby nie przemieniło się w żmudną pracę nad ratowaniem swoich zbiorów, należy zadbać o odpowiednią ochronę ogrodu przed różnego rodzaju chorobami. A jakie z nich mogą porażać ogórki i cebulę? Przed czym chronić warzywa i w jaki sposób?
Choroby ogórków gruntowych i szklarniowym – co zagraża uprawom?
Ogórki z przydomowego ogródka dają podwójną radość – walory smakowe i satysfakcję. Szybko jednak może pojawić się frustracja, jeśli zostaną porażone przez patogen. Choroby, które atakują ogórki (najczęściej grzybowe), powodują znaczący spadek jakości i wielkości plonu. Mogą osłabić nawet najbardziej odporne rośliny, jeśli te nie będą pielęgnowane we właściwy sposób.
Jakie choroby ogórków możemy najczęściej zauważyć w ogródku warzywnym i przydomowej szklarni? Są to między innymi:
- mączniak prawdziwy
Chorobę wywołuje Podosphaera fusca. Objawia się w postaci białego nalotu na górnej i dolnej stronie liści, a także w wielu przypadkach na zakończeniach pędów. Może porażać rośliny zarówno w gruncie, jak i pod osłonami;
- mączniak rzekomy dyniowatych
Jedna z najgroźniejszych chorób ogórka potrafiąca zniszczyć plantacje nawet w ciągu jednego tygodnia. Sprawcą jest organizm grzybopodobny – Pseudoperonospora cubensis. Charakterystycznym objawem są oliwkowożółte plamy na liściach ogórków, które z czasem brunatnieją i obejmują całą powierzchnię blaszki. Na spodzie porażonych tkanek znajdują się skupiska zarodników. Brązowe liście ogórków marszczą się oraz podwijają ku dołowi;
- antraknoza dyniowatych
Częściej pojawia się na ogórkach gruntowych, rzadziej – szklarniowych. Antraknozę wywołuje Colletotrichum orbiculare, powodując pojawianie się żółtych plam na liściach pomiędzy nerwami. Z czasem całe blaszki żółkną i opadają. Choroba objawia się także na owocach w postaci gnijących plam i różowego nalotu grzybni;
- parch dyniowatych
Wywołuje go grzyb Cladosporium cucumerinum. Poraża zarówno ogórki uprawiane w gruncie, jak i pod osłonami. Objawia się na wszystkich częściach nadziemnych roślin. Pojawiają się plamy na liściach ogórka – najpierw ciemne z żółtą obwódką, wyglądające jakby były wilgotne, z czasem wykruszające się i pozostawiające po sobie dziury. Wodniste plamy widać także na pędach i owocach;
- czarna zgnilizna korzeni
Jak nazwa wskazuje, grzyb (Phomopsis sclerotioides) atakuje części podziemne ogórka. Powoduje gnicie korzeni, w efekcie czego całe rośliny zaczynają obumierać. Zarodniki patogenu zimują w glebie;
- zgnilizna twardzikowa
Choroba wywoływana przez Sclerotinia sclerotiorum objawia się na wszystkich częściach nadziemnych ogórka w postaci białego wełnistego nalotu oraz czarnych punktów – skupisk zarodników;
- bakteryjna kanciasta plamistość ogórka
Powoduje drobne oliwkowozielone plamy, na których z czasem pojawia się śluzowaty wysięk. W tych miejscach tkanka zaczyna się wykruszać. Chorobę można pomylić z parchem dyniowatych. Bakteria Pseudomonas syringae pv. lachrymans atakuje zarówno ogórki gruntowe, jak i szklarniowe;
- mozaika ogórka
choroba wirusowa, której wektorem są przeważnie mszyce. Objawia się chlorozami na liściach (żółtymi plamami). Z czasem blaszki marszczą się i zawijają ku dołowi. Chorych roślin nie da się wyleczyć, dlatego w uprawie ogórków tak ważna jest profilaktyka i prawidłowa pielęgnacja1,2.
Typowe choroby grzybowe cebuli – przed czym ją strzec?
Uprawy cebuli, podobnie jak uprawy ogórka, mogą być przede wszystkim porażane przez mączniaka rzekomego. Grzyb najintensywniej atakuje po letnich opadach deszczu. Zimuje w resztkach roślinnych. Jest widoczny na obu stronach liści w postaci białego mączystego nalotu. W dalszym etapie infekcji te żółkną i obumierają.
Następstwem mączniaka rzekomego, który osłabia roślinę, może być alternarioza cebuli – choroba wywoływana przez grzyb z gatunku Alternaria alternata i Alternaria porri. Objawia się brązowo-fioletowymi plamami na liściach (szczypiorze) cebuli, które z czasem ciemnieją do postaci brunatno-czarnych plam z pierścieniami.
Cebulę może także atakować fuzaryjna zgnilizna cebuli. To choroba odglebowa wywoływana przez grzyba z gatunku Pyrenochaeta terrestris, która objawia się już w pierwszych fazach wzrostu roślin. Powoduje ich żółknięcie. Uprawa może częściowo plackowato zamierać. Jeśli grzyb porazi roślinę w późniejszym etapie wzrostu, już dojrzałą, objawy będą widoczne najprawdopodobniej podczas przechowywania. Patogen wywoła gnicie cebul od piętki3.
Przeczytaj nasz artykuł >>> Jak zwalczyć komary w ogrodzie i w domu?
Własny ogródek warzywny bez zmartwień – czym pryskać ogórki i cebulę?
Najgroźniejszy w uprawie ogórków i cebuli jest mączniak rzekomy. Infekcja wywołana przez grzyba rozwija się wyjątkowo szybko. Żółknięcie, a z czasem brunatnienie liści, następuje w ciągu czterech do dziesięciu dni od pojawienia się pierwszych objawów, aż w końcu roślina obumiera. Najsilniej porażany tą chorobą jest ogórek, uprawiany zarówno w gruncie, jak i pod osłonami. Jeśli zaś chodzi o cebulę, szczególnie zagrożone są plantacje cebuli ozimej, uprawianej z dymki i na plantacjach nasiennych.
W przypadku ochrony obu roślin należy działać szybko i zdecydowanie, aby jakikolwiek patogen nie rozprzestrzenił się zanadto i nie zniszczył zbiorów. Profilaktyka jest równie ważna, co czas. Warto między innymi:
- planować plantacje na przewiewnych terenach, z dala od zbiorników wodnych (aby uniknąć wysokiej wilgotności);
- wybierać odmiany ogórków i cebuli bardziej odporne na mączniaka rzekomego;
- uprawiać rośliny w mniejszym zagęszczeniu (pozostawiać szersze rozstawy międzyrzędzi);
- systematycznie odchwaszczać plantację;
- nie dopuszczać do przenawożenia azotem;
- wykonywać opryski preparatami na bazie grejpfruta i/lub wywarem z wrotyczu;
- stosować gnojówkę z pokrzywy;
- stale usuwać porażone okazy.
Sprzyjające warunki rozwoju grzybów to podwyższona wilgotność i umiarkowana temperatura. Dlatego zabiegi profilaktyczne można wykonywać już w maju lub z chwilą pojawienia się pierwszych oznak choroby.
Jeśli pojawiła się ona w ubiegłym roku, należy usunąć obumarłe części roślin, zalegające na glebie i przygotować się do oprysków. Naturalne sposoby w postaci np. gnojówki z pokrzywy mogą nie wystarczyć. W takim wypadku najlepiej sięgnąć po chemiczny preparat zdolny do zwalczania różnego rodzaju chorób ogórków i cebuli – Magnicur Finito.
Ochrona cebuli i ogórka przed chorobami – dlaczego Magnicur Finito?
Magnicur Finito poradzi sobie między innymi z mączniakiem rzekomym oraz alternariozą cebuli (to najgroźniejsze choroby cebuli i ogórka). Wyróżnia się grzybobójczą formułą o właściwościach systemiczno-wgłębnych, co oznacza, że w pełni chroni większość części roślin oraz nowe przyrosty. A przy tym:
- jest łatwy w użyciu – preparat należy rozcieńczyć wodą w odpowiednich proporcjach i przelać do opryskiwacza ręcznego;
- zawiera dwie substancje czynne, dzięki czemu działa zapobiegawczo, leczniczo i wyniszczająco;
- cechuje go długotrwała skuteczność. Po wyschnięciu jest bowiem odporny na zmywanie przez deszcz oraz działanie promieni słonecznych;
- ma doskonały profil ekotoksyczności.
Uwaga! Odstępy pomiędzy zabiegami Magnicur Finito wynoszą 7-10 dni, ale maksymalnie wykonuje się do trzech oprysków w sezonie wegetacyjnym.
Bibliografia
- https://www.warzywapolowe.pl/najwazniejsze-choroby-ogorka-gruntowego-i-mozliwosci-zwalczania/
- https://poradnikogrodniczy.pl/choroby-ogorkow-gruntowych-i-szklarniowych.php
- https://modr.pl/technologie-ekologicznej-produkcji-ogrodniczej/strona/profilaktyka-i-zwalczanie-najgrozniejszych