Zbiór nasion w ogrodzie warzywnym i ozdobnym pozwala zachować je do następnego roku do wysiewu. To nie tylko ekonomiczne podejście, ale też możliwość zachowania konkretnego gatunku, który trudno znaleźć na rynku. W ten sposób promujemy bioróżnorodność, możemy wymienić się na nasiona z sąsiadami, czy po prostu podzielić się swoimi roślinami. 

Korzyści wynikające ze zbierania nasion

  • Zachowanie specjalnych odmian, takich jak stare i zapomniane warzywa lub rzadkie kwiaty.
  • Możliwość wymiany się nasionami z innymi ogrodnikami, aby uzyskać nowe gatunki lub podzielenia się nimi z pasjonatami, aby stworzyć nowe odmiany.
  • Zbieranie nasion pozwala na kontrole ilości roślin w ogrodzie. W kolejnym roku siejemy rośliny tylko tam, gdzie chcemy, aby rosły.  Jeśli nasiona zostaną pozostawione do naturalnego rozprzestrzeniania się, mogą wykiełkować w miejscach ogrodu, gdzie ten rodzaj roślin nie jest przez Ciebie pożądany.

Jakie nasiona zbierać?

Nasiona, szczególnie te, które pochodzą z odmian hybrydowych, mogą Cię niekiedy zaskoczyć i wydać plony, które wyglądają nieco inaczej niż roślina macierzysta. Niemalże wszystkie nasiona kwiatów i warzyw można zbierać z wyjątkiem kilku odmian:

  • Niektóre rośliny  są pozbawione możliwości tworzenia wartościowych nasion, zwłaszcza te z mieszańców F1, więc nie ma potrzeby ich zbierać.
  • Nie należy zbierać nasion, które są jeszcze zielone, ponieważ nie będą kiełkować. Należy zbierać tylko dojrzałe nasiona.
  • Nigdy nie zbieraj nasion z chorych roślin, niektóre choroby pozostają uśpione w nasionach.

Kiedy zbierać nasiona w ogrodzie?

  • Pod koniec lata ogród oferuje mnóstwo nasion, których szkoda byłoby nie zachować. Zbieraj nasiona tylko przy suchej pogodzie, w miarę możliwości późnym popołudniem, gdy wilgotność powietrza jest najmniejsza.
  • Zbieraj nasiona, gdy są w pełni dojrzałe, poznasz to po tym, że okrywa nasienna jest sucha i zaczyna się otwierać.
  • Jeśli to możliwe, zbieraj nasiona w czasie wschodzącego księżyca, ponieważ tak zebrane nasiona lepiej się przechowują.

Jak zbierać nasiona?

  • Przygotuj wcześniej materiały, w których będziesz przechowywać nasiona, oraz coś do ich opisania (koperty, długopis, papier chłonny, koszyk).
  • Suche nasiona (cynia, goździki, aksamitki, kosmosy) zbieraj bezpośrednio do kopert, wsuwając je do środka. Zanotuj datę i nazwę gatunku, zanim zapomnisz.
  • W przypadku nasion dyniowatych, takich jak pomidory, melony czy cukinie, należy umyć nasiona i pozostawić je do wyschnięcia na chłonnym papierze. Przed przechowywaniem poczekaj, aż naprawdę wyschną.

Wskazówka: Aby zapobiec chorobom grzybiczym, dodaj do przechowywanych nasion trochę węgla drzewnego w proszku.

Jak przechowywać nasiona?

Aby zachować siłę kiełkowania, nasiona muszą być przechowywane w dobrych warunkach.

Gdzie przechowywać nasiona?

  • Nasiona należy przechowywać w suchym, dobrze wentylowanym, chłodnym i ciemnym miejscu. Nasiona wielu gatunków potrzebują kilku tygodni w chłodzie, zanim znajdą się w odpowiednich warunkach do kiełkowania
  • Unikaj przechowywania nasion w szafie z płyty wiórowej, ponieważ uwalniany przez ten materiał formaldehyd blokuje kiełkowanie.

Jak przechowywać nasiona?

  • Umieść nasiona w papierowych kopertach lub w małych specjalnych torebkach. Można je również zawinąć w bibułę lub papier.
  • Opakowania po tabletkach ze specjalnym osuszaczem dołączonym do zakrętki stanowią doskonałe pojemniki do przechowywania drobnych nasion.
  • Dla większych nasion (groch, fasola, soczewica itp.) wybierz drewniane lub kartonowe pudełka lub nieszkliwione gliniane doniczki z korkiem.
  • Unikaj szklanych lub metalowych pojemników, które zatrzymują wilgoć i nie mają wentylacji.

Jak wykorzystać nasiona w następnym roku?

Nasiona zebrane w ogrodzie można wykorzystać dokładnie tak samo jak te ze sklepu, przestrzegając okresów i technik siewu dla poszczególnych gatunków.

12-godzinne moczenie w ciepłej wodzie jest konieczne w przypadku nasion, które kiełkują z trudem, jak np. pietruszka.

Niektóre duże nasiona lub pestki mają grubą otoczkę, która z czasem ulega zniszczeniu pod wpływem zimowych warunków panujących w przyrodzie. Warstwowanie odtworzy te warunki. Technika ta polega na umieszczaniu ich warstwami w słojach wypełnionych wilgotnym piaskiem, pozostawionych na zewnątrz od północnej strony. Słoiki powinny być przykryte drucianą siatką, aby uniemożliwić gryzoniom znalezienie źródła pożywienia.

Wskazówka: Zbieranie nasion to dobra zabawa dla dzieci, której warto jest poświęcić czas. W ten sposób możemy je zaangażować w proces siewu i zapoznać z naturalnym cyklem życia roślin. Zebrane, wysuszone, skatalogowane i prawidłowo przechowywane nasiona zostaną wykorzystane w następnym roku do uzyskania zdrowych i pięknych roślin. Łatwe i magiczne zarazem!